Tradycyjnie, w okresie Adwentu, w brukselskiej Katedrze p.w. św Michała i św. Guduli (fr. Cathedrale Saint-Michele et Gudule) organizowana jest międzykulturowa wystawa scen Narodzenia Pańskiego (czynna do 5 stycznia 2020 r.) oraz towarzyszący jej festiwal chórów śpiewających kolędy. Tym razem, w sześciu sobotnio-niedzielnych popołudniowych koncertach między 1 a 22 grudnia 2019 r., wystąpiło jedenaście chórów i zespołów wokalnych reprezentujących wspólnoty chrześcijańskie z Armenii, Francji, Hiszpanii, Libanu, Litwy, Niemiec, Polski, W. Brytanii oraz Ukrainy. Takie artystyczne i symboliczne połączenie wystawy Betlejemskich Stajenek i międzynarodowych kolęd pięknie wprowadza w nastrój Świąt Bożego Narodzenia.
Chór Domino Cantes został zaproszony już po raz kolejny do udziału w przedświątecznym festiwalu. Kolędowy występ odbył się 15 grudnia 2019. Tego samego popołudnia koncertowały również zespoły z Niemiec, Libanu i Hiszpanii.
Chórzyści i chórzystki Domino Cantes – pod świetną dyrekcją Joanny Staruch-Smolec – zaśpiewali w czterogłosie dla licznie gromadzonej publiczności, 7 kolęd polskich: „Gdy się Chrystus rodzi”, „Dzisiaj w Betlejem”, „Zakwitła róża biała”, „Bóg się rodzi”, „Gdy śliczna Panna” (w opracowaniu Pawła Bębenka), „Pan Bóg Wszechmogący” (tekst i melodia – Kancjonał* Nieświeski, 1563 r.), „A nużmy dziś Krześcijani” (słowa i muzyka – Kancjonał Opactwa św. Wojciecha Mniszek Benedyktynek w Staniątkach z końca XVI w.). Ponadto, wykonano utwór po łacinie: „O Magnum Mysterium” (w opracowaniu Dawida Kusza, OP), jedną kolędę słowacką – „Čujte čujte pastieri”, jedną francuską – „Les anges dans nos campagnes” z XVI w., a także dwie angielskie: „There is no rose of such virtue” (XV w.) oraz „Ding Dong! Merrily on High” (XVI w.).
Ten ostatni utwór został wydany w 1924 r. jako część zbioru The Cambridge Carol-Book: Being Fifty-two Songs for Christmas, Easter, And Other Seasons autorstwa anglikańskiego księdza George’a Ratcliffea Woodwarda (1848-1934). Muzyka do tej kolędy powstała jednak o wiele wcześniej, zaś jej autorem był francuski kompozytor renesansowy Jehan Tabourot (1519-1593), który stworzył ten utwór muzyczny z myślą o nauce… tańca. Co ciekawe, wzorem dla Woodwarda przy układaniu tekstu była wcześniej wspomniana renesansowa kolęda francuska „Les anges dans nos campagnes” („Aniołowie na naszych polach”) – znana też jako „Gloria”, „francuska Gloria” lub „Nad Betlejem w ciemną noc”, będąca nadal jedną z najbardziej wzruszających chrześcijańskich pieśni. Jej melodyjność przyczyniła się do rozkwitu kolęd, zaś refren „Gloria” zaczęto odtąd stosować w pieśniach bożonarodzeniowych.
Warto przypomnieć w tym kontekście, że twórcy kolęd początkowo czerpali inspirację z dwóch Ewangelii św. Mateusza i św. Łukasza. Ta ostatnia zawiera pierwszą wzmiankę o śpiewie w dniu narodzin Jezusa. Z biegiem czasu coraz częściej sięgano do źródeł pobożności ludowej oraz apokryfów. Inspiracją była również literatura i teatr średniowieczny. Uważa się, że szczególny impuls do rozwoju kolęd dał św. Franciszek z Asyżu, bowiem od kiedy w 1223 r. zbudował w Greccio (włoski region Lacjum) pierwszą szopkę z żywymi zwierzętami, wierni zbierający się przy niej zaczęli pogłębiać modlitwę pieśniami o treści religijnej, związanej z Narodzinami Dzieciątka Jezus. Był to początek tradycji kolędowania, śpiewania pieśni towarzyszących wzajemnym odwiedzinom i życzeniom pomyślności w Nowym Roku (szerzej o historii kolęd w artykule z 2018 r.).
(es)
1Kancjonał (łac. canticum – monolog, pieśń; średniowieczne cantionale) – w XIV w., zbiór popularnych pieśni religijnych lub śpiewów liturgicznych – kantyk i kantyczek (z nutami lub bez). Nazwa z czasem zastąpiona przez bardziej spopularyzowaną: „kantyczki”. Określenie używane główne w Niemczech i Czechach od połowy XV w. Początkowo kancjonałem był zbiór śpiewów liturgicznych Kościoła katolickiego, jednak później zamieszczano w nim również inne śpiewy religijne, przede wszystkim chorały luterańskie (źródło: Wikipedia).
